Peter Van de Velde: Het orgel uit z'n isolement

Van onze redacteur Grytsje Anna Pietersma

24-10-14

In de enorme Antwerpse kathedraal bevindt organist Peter Van de Velde zich ver van zijn publiek. Maar hoe groot de fysieke afstand ook is, zijn doel is het orgel juist dichterbij de mensen brengen. "Het orgel wordt altijd geassocieerd met kerkmuziek, wat voor het normale publiek een drempel is. Terwijl je op het orgel hetzelfde klassieke stuk speelt als met een orkest."

Misdienaar vol bewondering

“Hoe je met één instrument kunt klinken als een heel orkest”, dat was wat Peter Van de Velde als klein jongetje zo fascineerde. De priester in de kerk waar Peter actief was als misdienaar, zag de bewondering die de jongen had voor het orgel en liet hem spelen. Het was in een kleine parochiekerk waar hij voor het eerst de toetsen van een orgel beroerde. En die klanken lieten hem niet meer los. Bij gebrek aan een muziekschool in het kleine dorp waar hij opgroeide haalde hij zijn kennis uit boeken. Met succes, want op zijn twaalfde was hij de organist van de kerk.

Luister naar organist Peter Van de Velde in concert met violiste Nadja Nevolovitsch op vrijdag 7 november 2014.

Antwerpse kathedraal

Van de kleine parochiekerk groeide Peter Van de Velde na zijn studie door en schopte het tot organist-titularis van de Antwerpse kathedraal. “Spelen in zo’n grote kathedraal is de droom van iedere organist. Die eerste keer heb je natuurlijk wel een beetje stress, omdat je ook moet samenwerken met het koor en de kapelmeester”, vertelt Van de Velde. “Maar ik heb snel m’n plaats gevonden. Het vraagt om gewenning, om het instrument te leren kennen, maar ook de akoestiek. En je kunt niet teveel gaan luisteren naar het koor, want dan raak je achterop. Met het orgel moet je er één geheel van maken. Door de fysieke afstand is dat wel eens moeilijk, we proberen daar iets op te vinden, door bijvoorbeeld videoschermen.”

Kleine zalen

Het spelen in de Antwerpse kathedraal wisselt Van de Velde graag af met een concert in een kleinere zaal, zoals de Edesche Concertzaal. “Hier kun je muzikaal verder gaan, zonder dat je beperkt wordt door de ruimte. De tango’s van Astor Piazzolla zou ik bijvoorbeeld in de kathedraal niet kunnen spelen, die zijn veel te ritmisch. Dat klinkt niet in zo’n grote kerk.” Met violiste Nadja Nevolovitsch vormt hij een duo en hij speelt regelmatig met andere solisten. “Hiermee probeer ik het orgel uit zijn isolement te halen”, legt Van de Velde uit. Een moeilijke opgave, want: “ Het orgel wordt altijd geassocieerd met kerkmuziek, waardoor het normale publiek weg blijft. Voor hen is het gebouw kerk een drempel. Terwijl wat je op het orgel speelt hetzelfde klassieke stuk is als er bijvoorbeeld met een orkest gespeeld wordt.”

Ambassadeur voor muziek uit België

Een ander obstakel voor het publiek is volgens Peter Van de Velde de muziekkeuze. “Veel organisten brengen een standaard repertoire, maar ik vind het een uitdaging om originele muziek te laten horen. Daarin probeer ik een goed evenwicht te vinden in muziek die origineel is voor orgel, maar wel herkenbaar is.” In de keuze voor een componist heeft hij wisselde favorieten, waaronder Bach altijd blijft. “Maar ik zoek ook naar onbekende componisten. Uit België bijvoorbeeld. Ik zie het als mijn taak om als ambassadeur op te treden voor muziek uit eigen land. Binnen eigen land zijn ze wel bekend, maar daarbuiten niet. Daarin zijn wij Belgen te bescheiden.”

Luister naar organist Peter Van de Velde in concert met violiste Nadja Nevolovitsch op vrijdag 7 november 2014.

---