Zeeuws-Russisch koor brengt stukje hemel op aarde

Twintig jaar zingt Srétenje Russische liederen met bezieling

Van onze redacteur Eline Visscher

07-12-16

In de tiende eeuw raakten de bodes van de Russische vorst Vladimir zo onder de indruk van het gezang in de kerk van Byzantium, dat ze niet wisten of ze nu op de aarde of in de hemel waren. En diezelfde bezieling kenmerkt het Zeeuws Byzantijnse Koor 'Srétenje'. Op zaterdag 10 december vierde het koor haar twintigjarig bestaan met een groots jubileumconcert in de Sint Jacobskerk in Vlissingen.

Muziek bindt

Twintig jaar geleden zette de Russische Emilia Tabatchnik-Li een advertentie in de krant: ze wilde een Byzantijns koor oprichten en zocht daarvoor naar leden. "Er kwamen maar liefst zeventig mensen op de eerste repetitieavond", vertelt bestuurslid Ruud Louwes, die zelf een half jaar later lid werd. "Van die lichting is nog steeds een belangrijk deel over. Het is de muziek die mensen bindt en boeit." En de schoonheid van die muziek staat al twintig jaar centraal bij Srétenje, wat Russisch is voor 'ontmoeting'. "We zingen a capella met minstens vier stemmen - soms wel zeven of acht, dus je moet goed je best doen om het mooi te laten klinken. Dat is ook waar dirigente Emilia om vraagt. Haar handen en ogen trékken het er gewoon uit. Ze vraagt om de allermooiste muziek."

Ziel achter de muziek

Srétenje telt zestig leden, waaronder zes Russische dames. Het repertoire bestaat uit twee delen: Russisch-orthodoxe kerkmuziek en traditionele volksliederen. Louwes: "We zingen de gebeden die dagelijks in de Russische kerk worden gezongen, die op muziek zijn gezet door grote componisten als Tsjaikovski en Rachmaninov. Daarnaast brengen we bekende volksliederen ten gehore, zoals 'De Twaalf Rovers' en 'Kalinka' en muziek uit Georgië, Letland en Oekraïne." Volgens Louwes klinkt in Russische muziek altijd melancholie door. "Je voelt altijd heel sterk de ziel achter de muziek. Het raakt en emotioneert je. We zien vaak dat mensen met hun ogen dicht luisteren, alsof ze in de hemel zijn. Je voelt hoe compleet de muziek is. De liederen zijn zoals het leven is: soms triest, soms heel vrolijk."

Russische voorouders

Het koor uit Zeeland geeft ongeveer tien concerten per jaar en gaat regelmatig op reis. Zo hebben ze opgetreden in Kiev en Helsinki en in de Petrus-en-Pauluskathedraal in Sint Petersburg. "Toen we in Helsinki optraden, vroegen Russische bezoekers: 'Waar komen deze Russen vandaan?' Dat zegt wel iets. We krijgen vaak te horen van Russische bezoekers dat we het goed kunnen uitspreken; het lijkt alsof sommige koorleden voorouders uit Rusland hebben. Iedereen weet waarover hij zingt." In Zeeland zelf is Srétenje ook vaak te horen, zoals tijdens koorfestival Middelburg VÓLkoren en het Russisch Festival Vlissingen in 2012.

Tranen

Een hoogtepunt vindt Louwes het optreden tijdens de Four Freedom Awards. "In 2010 kreeg Dimitri Muratov, redacteur van de Russische krant Novaya Gazeta, een award voor vrijheid van meningsuiting. Toen wij na zijn speech zingend binnen kwamen lopen, zag je dat hij moest vechten tegen zijn tranen. Daar voelde je die ziel weer. Ook aan koningin Beatrix, die in de zaal zat, zagen we dat ze het heel mooi vond. We kregen een staande ovatie."

Bezoek een concert

Ervaar zelf de ziel uit de Russische muziek tijdens een concert van het Zeeuws Byzantijns Koor.

---