Margreeth de Jong: "Ieder orgel is verschillend"

Organiste Margreeth de Jong over haar muzikale carrière

Van onze redacteur Jordi Kooiman

25-07-17

Margreeth de Jong was nog maar dertien jaar toen ze het wist: orgel spelen is mijn roeping. Inmiddels is ze in binnen- en buitenland een gelauwerde organiste en maakt ze al vijfentwintig jaar carrière als componiste. Wij spraken haar over haar dynamische werk en haar drijfveren.

Uitdaging voor de organist

Margreeth de Jong was van jongs af aan weg van het orgel. "Mijn ouders namen me als kind mee naar de kerk; misschien dat het daar begon", vertelt ze. "Thuis hadden we een orgel en een piano staan. Ik heb een tijdje piano gespeeld, maar had al vroeg het idee dat ik met het orgel verder wilde." Zodoende heeft De Jong in haar loopbaan tal van orgels bespeeld, van zeventiende-eeuws tot hedendaags. Die diversiteit maakt het instrument voor haar zo boeiend. "Orgels zijn allemaal heel verschillend. Ik houd van een instrument met fraaie kleuren, dat ook licht speelt. Het Martini-orgel in Groningen – mijn favoriete orgel – heeft die combinatie. Dat zie je niet vaak. Maar ook een orgel dat minder fraai is, kan interessant zijn. Het is dan extra uitdagend voor jou als organist om er mooi op te spelen."

Stadsorganist van Middelburg

Een orgel waar ze erg vertrouwd mee is, is het orgel in de Nieuwe Kerk in Middelburg. De Jong is er kerkmusicus. Bovendien is ze sinds 2014 stadsorganist van de Zeeuwse hoofdstad, een functie die na twee eeuwen in ere werd hersteld. Ze heeft de opdracht om het orgel in de kijker te spelen. Daarnaast wordt van haar verwacht dat ze zich als componiste manifesteert. "En dan zo breed mogelijk. De gemeente Middelburg wil het orgel graag promoten als een veelzijdig instrument."

"Mijn man zei: ga zelf componeren!"

Het componeren begon voor De Jong niet met haar aanstelling in Middelburg, maar al veel eerder. "Een kleine vijfentwintig jaar geleden. Mijn man heeft me het laatste duwtje gegeven. Ik zat een keer beneden op mijn orgel een programma met Nederlandse muziek voor te bereiden, terwijl hij boven in zijn studeerkamer zat. Toen hij me hoorde spelen, kwam hij naar beneden gevlogen en zei: 'Wat is dat voor rommel. Dat kun jij toch veel beter? Je moet zelf eens gaan componeren.'"

Mystiek en een beetje jazzy

De Jong streeft ernaar om fraaie, toegankelijke muziek te componeren, mooi qua sfeer en technisch ook speelbaar voor amateurs. Ze schrijft niet alleen voor orgel, maar ook voor andere instrumenten. Hierbij hanteert ze verschillende stijlen, afhankelijk van de opdracht. Zo componeert ze regelmatig in barokstijl. Haar eigen stijl omschrijft ze als 'romantisch, impressionistisch, mystiek, zelfs een beetje jazzy'. Haar muziek wordt inmiddels wereldwijd uitgevoerd en het componeren is een steeds dominantere plek gaan innemen in haar agenda.

Op vrijdag 6 oktober speelt Margreeth de Jong in de Edesche Concertzaal samen met Loes van Schothorst (sopraan).

Foto: © Sjaak Verboom

---