Van onze redacteur Jan-Willem van Ree
26-02-24Het live meemaken van een passie van Bach is altijd een belevenis. Het bepaalt je bij het lijden en sterven van Jezus. Bachs muziek is weliswaar al drie honderd jaar oud, vervelen doet het nooit. Telkens hoor je weer nieuwe dingen. In dit artikel zetten we Bachs Johannes-Passion in de schijnwerpers en krijg je een aantal tips waar je dit meesterwerk de komende weken kunt beluisteren.
Reacties: Wat vindt u? Reageer op dit artikel.
De meesten kennen Bachs Matthäus-Passion. Wat is het verschil tussen zijn Matthäus- en de Johannes-Passion? Het belangrijkste verschil ligt besloten in de evangelietekst zelf. Het lijdensevangelie volgens de apostel Johannes is beknopter dan dat van Mattheüs. Het heeft daardoor meer vaart en dramatiek. Dat zijn allemaal elementen die doorklinken in Bachs Johannes-Passion. Maar er zijn nog meer verschillen. De Johannes-Passion is de oudst bekende passie die Bach componeerde. Het was zijn eerste grote compositie die hij schreef als cantor van de Thomaskerk in Leipzig en daarmee zijn omvangrijkste compositie tot dan toe.
Als uitgangspunt nam Bach zoals gezegd het evangelie van Johannes. Maar op bepaalde momenten onderbreekt Bach het verhaal om tijd te nemen op het gehoorde te reflecteren. Dat zijn de aria's. Ook de gemeente krijgt een rol in de koralen, gebaseerd op bekende lijdensliederen. Het stuk valt in twee delen uiteen. Daar tussenin hield de predikant de preek. Maar eigenlijk is Bachs Johannes-Passion ook een muzikale preek. Door bepaalde woorden extra accent te geven of een aria een bepaalde sfeer (affect) te geven word je als luisteraar in een bepaalde stemming gebracht. Geen wonder dat het meemaken van een Bach-passie altijd een bijzondere ervaring is. In de volksmond wordt Bach daarom wel eens de vijfde evangelist genoemd.
Ben je benieuwd naar Bachs Johannes-Passion? Bekijk hieronder waar je dit stuk kunt beluisteren. Ook kun je twee lezingen over de Johannes-Passion (in samenhang met Bachs Matthäus-Passion) meemaken. Lees hier ons uitgebreide achtergrondartikel bij de Johannes-Passion van Bach.
2 maart - Cantus Kamerkoor - St. Jorisbasiliek, Oosterhout, 20.00 uur
8 maart - Apollo Ensemble - Goede Rede, Almere, 20.00 uur
9 maart - Apollo Ensemble - Edesche Concertzaal, Ede, 20.00 uur
10 maart - Toonkunstkoor Utrecht - TivoliVredenburg, Utrecht, 14.00 uur
10 maart - Apollo Ensemble - Genovevakerk, Jelsum, 14.30 uur
14 maart - Stichting Cultuur Avontuur (lezing) - Pastorie, Druten, 20.00 uur
21 maart - Stichting Cultuur Avontuur (lezing) - Pastorie, Druten, 20.00 uur
22 maart - Ad Mosam - St. Petruskerk, Sittard, 20.00 uur
23 maart - Ad Mosam - Pieterskerk, Utrecht, 20.15 uur
Beluister hier alvast een uitvoering van Bachs Johannes-Passion
Meer nieuws van Christelijke Concert Agenda
Reacties: Reageer op dit artikel.